Boşanma Davasında Yemin Teklif Edilebilir Mi?

Boşanma Davasında Yemin:

Boşanma davalarında sıklıkla gerek müvekkil görüşmelerimizde gerekse duruşma esnasında müvekkil ya da diğer tarafın “Eğer doğruyu söylüyorsa yemin etsin!”, “Böyle olduğunu söylüyorsa yemin etsin!”, “karşı tarafın mahkemede yemin etmesini istiyorum” şeklinde sözler söylediğini görmekteyiz.

Boşanma davasında tanıklık başlıklı yazımızda tanıkların tanıklık yapmadan önce yemin etmeleri gerektiği ve bu kuralın istisnasını detaylı olarak belirtmiştik.

Keza bilirkişiler de yemin etmek zorundadırlar.

Pekala gerek dava ve cevap dilekçeleri ile gerekse duruşmada sözlü olarak,  tarafların birbirlerine yemin teklif etmeleri, yani “karşı taraf şu konuda yemin etsin” şeklinde teklifte bulunmaları mümkün müdür?

Ya da boşanma davasına bakan hakimin, taraflardan birisine yemin teklif etmesi mümkün müdür?

İşte bu yazımızın konusu, boşanma davalarında yemin delilinin ileri sürülebilmesinin mümkün olup olmadığıdır. Yani tarafların ya da hakimin,  yemin teklif edip edemeyeceğini inceleyeceğiz.

Konunun anlaşılabilmesi için “Yemin Delili” üzerinde durmak gerekir.

Bilindiği üzere hukuk davalarında taraflar dava ve cevap dilekçelerinde delillerini belirtmek durumundadırlar. Bu deliller ile davalarını ispatlamaya çalışacaklardır. 

Taraflar bu bildirdikleri deliller ile davalarını ispatlayamazlar ise bu takdirde en son ve en riskli çare olan Yemin deliline başvuracaktır.

Örneğin, Ahmet, arkadaşı olan Mehmet’e 50.000 TL. borç verdiğini ancak bir türlü alamadığını beyan ederek dava açsın. Ancak ileri sürdüğü delillerin hiçbiri davanın ispatlanması için yeterli değil ise davayı kazanabilmek adına Ahmet’in en son çaresi yemin deliline başvurmaktır.

Ahmet, Mehmet’in böyle bir parayı almadığı konusunda yemin etmesini ister.

Eğer Mehmet kendisine yemin teklifi üzerine çıkıp “Ben Ahmet’ten para almadım” der ve yemin ederse; bu takdirde bu yeminli beyan kesin bir delil olup Ahmet o davayı kaybedecektir. Çünkü ortada Ahmet’in aleyhine kesin bir delil vardır.

Eğer Mehmet, kendisine yemin teklif edilmesi üzerine, yemin edeceği gün duruşmaya gelmez ise ya da duruşmaya gelip yemin etmeyeceğini beyan eder ise bu takdirde Ahmet lehine kesin bir delil ortaya çıkar ve  davayı Ahmet kazanır.

İşte bu nedenle Yemin Delili, açılan bir davanın ispatlanmasının başkaca deliller ile mümkün olamadığı hallerde başvurulan en son ve en riskli çaredir.

Neden en son çaredir?

Çünkü başkaca deliller ile ispatlama imkanı var ise yemin deliline mantıklı olarak kimse başvurmaz. Çünkü aşağıda açıkladığımız ciddi risk taşımaktadır. 

Peki, neden en riskli çaredir?

Çünkü, yemin dini inancı ve belli değer yargıları bulunan kişiler üzerinde etkilidir.

Yemin delilinde kişilerin namus, şeref ve kutsal saydıkları değerler üzerine yemin etmesi istenmektedir. Dolayısıyla yemin muhatabında namus bilinci, şeref bilinci ve kutsal değerlerinin bulunması gerekir.

Uygulamada sıklıkla kişilerin kendi davalarının lehlerine sonuçlanması için, duruşma salonlarında gerçeğe aykırı olarak yemin ettiklerine şahit olmaktayız.

Günlük hayatta da sıklıkla rastladığımız üzere; günümüz insanı en basit ve küçük menfaatler için rahatlıkla ve tereddüt etmeksizin gerçeğe aykırı olarak yemin edebilmektedirler.

Bazı satıcıların elindeki malı satabilmek adına, gerçeğe aykırı olarak kutsal değerler üzerine tereddüt etmeden yemin ettiklerine sizler de şahit olmuşsunuzdur.

Tüm bu açıklamalar ışığında yemin delilinin herkes üzerindeki etkisinin farklı olacağı izahtan varestedir. Bu yönüyle en riskli çaredir.

Çünkü karşı tarafa yemin teklif edilmesi üzerine, karşı tarafça yemin edilirse bu takdirde artık haklı olsanız bile davayı kaybetmiş olacaksınız. Bu nedenle en riskli delildir. 

Boşanma Davasında Yemin Deliline Dayanmak Mümkün Müdür?

Bütün bu açıklamalardan sonra “Boşanma Davasında Yemin Teklif Edilebilir Mi?” sorusuna dönecek olursak,

Boşanma davaları 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na tabidir. Yani bu yasada yer alan usul hükümleri boşanma davalarına uygulanacaktır.

Yemin delili de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda deliller arasında sayılmıştır.

Ancak, boşanma davalarında yargılama usulü sadece Hukuk Muhakemesi Kanunu’nda yer alan hükümler ile değil aynı zamanda Medeni Kanunu’nda yer alan hükümlere de uygun olmalıdır.

Boşanma davasında deliller bakımından bir yasak getirilmiştir. Bu yasak ise, boşanma davalarında gerek tarafların gerekse hakimin yemin teklif edemeyecek olmasıdır. 

Yani gerek davacı, davalıya gerekse hakim tarafından davalıya yemin teklif edemez.

Yasal dayanağı ise Türk Medeni Kanunu’n 184/2. maddesidir.

“Hâkim, bu olgular hakkında gerek re’sen, gerek istem üzerine taraflara yemin öneremez.”

Sonuç olarak; boşanma davalarında davanızı somut iddialar ve sağlam deliller üzerinde inşa etmezseniz mağduriyet yaşamanız kaçınılmaz olacaktır.

Konusunda uzman bir boşanma avukatının yardımı olmadan, boşanma hukuku konusunda bilgisi olmayan kişilerden edineceğiniz kulaktan dolma bilgiler ile ya da internette artık çöp yığını haline dönmüş güncel olmayan ve doğru olmayan bilgiler ile hiç bir hakkınızı koruyamaz ve davanızı kazanamazsınız.