Kısa Süreli Hapis Cezası ve Seçenek Yaptırımlar

Kısa Süreli Hapis Nedir?

Ceza Mahkemelerinde yapılan yargılama neticesinde sanık hakkında hükmedilen 1 yıl ve daha az süreli hapis cezasına kısa süreli hapis cezası denilir.

Hapis cezaları arasında bu tür bir ayrıma gidilmesinin temel nedeni kısa süreli hapis cezasının para cezasına ve bazı başka alternatif yaptırımlara çevrilebilmesinin mümkün olmasıdır.

Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar Nelerdir?

Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlar 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 50. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre:

Madde 50- (1) Kısa süreli hapis cezası, suçlunun kişiliğine, sosyal ve ekonomik durumuna, yargılama sürecinde duyduğu pişmanlığa ve suçun işlenmesindeki özelliklere göre;

a) Adlî para cezasına,

b) Mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle, tamamen giderilmesine,

c) En az iki yıl süreyle, bir meslek veya sanat edinmeyi sağlamak amacıyla, gerektiğinde barınma imkanı da bulunan bir eğitim kurumuna devam etmeye,

d) Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle, belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklanmaya,

e) Sağladığı hak ve yetkiler kötüye kullanılmak suretiyle veya gerektirdiği dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranılarak suç işlenmiş olması durumunda; mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle, ilgili ehliyet ve ruhsat belgelerinin geri alınmasına, belli bir meslek ve sanatı yapmaktan yasaklanmaya,

f) Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle ve gönüllü olmak koşuluyla kamuya yararlı bir işte çalıştırılmaya,

Çevrilebilir.

Hapis Cezasının Seçenek Yaptırımlara Çevrilebilmesi İçin:

Bir hapis cezasının seçenek yaptırımlara çevrilebilmesinin temel koşulu, hükmedilen cezanın hapis cezası olması, hapis cezasının ise bir yıl ve daha az süreli olması gerekmesidir.

Kısa süreli hapis cezasının seçenek yaptırımlara çevrilmesinin koşulları ise cezaya ilişkin olup hükmedilen Seçenek Yaptırıma Çevirme Koşulları Eğer yargılama birden fazla suç açısından yapılmakta ise bu durumda sanık hakkında birden fazla suçtan mahkumiyet hükmü kurulmuş ise bu durumda cezalar toplamı değil her bir suç açısından verilen hapis cezasının bir yıldan fazla olup olmadığına bakılmalıdır.

Hapis Cezasının Seçenek Yaptırımlara Çevrilmesinde Kriterler:

Burada mahkeme hakimi altertanif yani seçenek yaptırımı belirlerken:

a) Sanığın kişiliğini,

b) Sosyal ve ekonomik durumunu,

c) Yargılama sürecinde duyduğu pişmanlığa

d) Suçun işlenmesindeki özelliklere göre uygulanacak yaptırımı belirleyecektir.

Taksirle işlenen suçlar açısından ise cezanın kısa süreli olması gerekmemektedir. Gerçekten de taksirle işlenen suça ilişkin yapılan yargılama sonucunda sanık hakkında 1 yıldan fazla hapis cezası hükmolunmuş olsa dahi,mahkemece diğer koşulların varlığı halinde ve bilinçli taksir bulunmaması koşuluyla hapis cezası adli para cezasına çevrilebilmektedir.

Müdafisi olduğu sanık hakkında kısa süreli hapis cezası verilmesi halinde, Ceza Avukatının seçenek yaptırımları müvekkiliyle görüşerek mahkemece kısa süreli hapis cezasının seçenek yaptırımlara çevrilmesini talep etmesi gerekmektedir.