Boşanma Dilekçesi Nasıl Yazılır?

Boşanma davası açabilmek için davacının bir boşanma dilekçesi hazırlaması ve boşanma dilekçesi ile mahkemeye müracaat etmesi gerekir.

“Alırım kalemimi kağıdımı, yazarım boşanma dilekçemi” diyenler… “Veririm arzuhalciye 3-5 lira yazdırırım iki üç sayfa dilekçemi” diyenler… Sakın böyle bir yanlışa düşmeyin. Boşanma dilekçesindeki bir eksikliğin ya da hatanın kimi zaman hayatınız boyunca telafisi imkansız mağduriyetinize sebebiyet vereceğini bilmelisiniz.

Yargılama dediğimiz adaletin tecelli etmesi için yapılan yargısal faaliyetlerde,  şekilcilik, biçim ve törensel yöntemler vardır. Duruşma salonunda hakimin oturduğu yer, tarafların ya da tanığın oturacağı yer, hakimin giyeceği cübbe, avukatların giyeceği cübbe, dava dilekçesi, cevap dilekçesi, cevaba cevap dilekçesi ve ikinci cevap dilekçesinin şekli ve içeriği,  hangi tarafın neyi, ne zaman, ne kadar süre içerisinde ileri sürebileceğine kadar her şey ama her şey kanun koyucunun düzenlediği biçimlerde, şekillerde ve usullerde olmak zorundadır.

Örneğin bir avukatın turuncu renkli ya da beyaz renkli bir cübbe ile duruşmaya katılması mümkün değildir. Taraflardan birisinin “ben hakimin yanında oturmak istiyorum” demesi de mümkün değildir. Davacının “Ben boşanma dilekçemi şiir şeklinde yazmak istiyorum” demesi de mümkün değildir

Tüm bu usul ve biçimler, Yargılama Hukuku dediğimiz çok geniş, detaylı ve net bir şekilde Yargılama usulü olarak düzenlenmiştir. Boşanma Davalarına ilişkin tüm usuller 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda düzenlenmiştir.

Tüm yazılarımda ve konuşmalarımda ısrarla ama ısrarla boşanma avukatı olmadan dava açılmaması gerektiği yönündeki tavsiyemi ve uyarımı tekrar ederek bu yazımda boşanma dilekçesinde bulunması gereken zorunlu hususlara değinmek istiyorum.

Mahkemenin Adı:

Boşanma dava dilekçesinde mahkemenin adı belirtilmelidir. Pekala mahkemenin adı derken neyi anlamalıyız?

Bir davanın konusu olan uyuşmazlığa hangi mahkemenin bakacağı hususu görevli mahkemeyi ifade eder. Örneğin, bir başkasının evine girerek cep telefonunu çalan kişinin eylemi hırsızlık olup söz konusu davanın konusunu hırsızlık suçu oluşturmaktadır. Dolayısıyla görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.

Boşanma davasında görevli mahkeme hangisidir? Boşanma davalarında görevli mahkeme Aile Mahkemesidir. Boşanma dilekçesini Aile Mahkemesine sunmalısınız. Davanın açılacağı yerde Aile Mahkemesi yoksa bu takdirde Aile Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesi’ne dava açılması gerekir.

Eğer davayı açacağınız yerde Aile Mahkemesi var ise Asliye Hukuk Mahkemesi’ne dava açamazsınız!

Davayı nerede açmalısınız?

Yazımızın konusu boşanma davaları olduğu için boşanma davalarında yetkili mahkeme konusunda kısa bir açıklamada bulunmamız gerekiyor.

Yetkili mahkeme neredeki mahkeme sorusunun cevabını oluşturur. Yani coğrafi olarak hangi yerdeki mahkeme uyuşmazlığı inceleyerek çözüme bağlayacaktır.

Bir örnek vermek gerekir ise Samsunlu Ali ile Diyarbakırlı Fatma İstanbul’da tanıştılar. Daha sonra evlenme kararı alarak Antalya’da yaşamaya başladılar. Ancak bir kaç yıl sonra boşanma kararı alarak ayrıldılar. Ali memleketi olan Samsun’a, Fatma ise İzmir’e taşındılar. Bu durumda Fatma tarafından açılacak boşanma davası hangi mahkemede (yani neredeki mahkemede) açılmalıdır?

Boşanma davasında üç tane yetkili mahkeme vardır.Örneğimiz üzerinden belirtmek gerekirse;

Davacının yerleşim yeri (ikametgah) mahkemesinde açılabilir.

Yani Fatma davanın açıldığı yerde nerede ikamet ediyor ise orada dava açabilecektir. Örneğimizde İzmir’e taşındığından İzmir Aile Mahkemesi’nde dava açabilecektir.

Davalının yerleşim yeri (ikametgah) mahkemesinde açılabilir.

Fatma dilerse açacağı boşanma davasını Ali’nin yerleşim yeri olan Samsun’da açabilir. Çünkü Ali, ayrıldıktan sonra Samsun’a yerleşmişti.

Tarafların en son 6 aydan fazla birlikte oturdukları yer mahkemesinde açılabilir.

Fatma üçüncü bir seçenek olarak Antalya Aile Mahkemesi’nde davasını açabilir. Çünkü Ali ile birlikte 6 aydan bir süre Antalya’da yaşamıştı.

Yazımızın konusuna dönecek olursak Mahkemenin adının Görevli ve Yetkili mahkemeyi ifade eder şekilde belirlenmesi gerekir. Örneğin Diyarbakır Aile Mahkemesi, Gaziantep Aile Mahkemesi, Birecik Asliye Hukuk Mahkemesi (Aile Mahkemesi Sıfatıyla) şeklinde dilekçede belirtilmesi gerekir.

Büyük şehirlerde birden fazla Aile Mahkemesi bulunur. Bunlar sayı olarak 1. Aile Mahkemesi, 2. Aile Mahkemesi vs. şeklinde ifade edilirler. Eğer birden fazla Aile Mahkemesi bulunuyor ise Nöbetçi Aile Mahkemesi şeklinde belirtilmesi yeterli olacaktır.

Davacı ile Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri:

Boşanma dilekçesi fiilen sona ermiş bir evliliğin profilinin mahkemeye sunulması anlamına gelecektir. Dolayısıyla boşanmaya konu evliliğin taraflarının, yani eşlerin dilekçede belirtilmesi gerekmektedir.

Davacı, boşanma davasını açan eşi; Davalı ise, kendisine boşanma davası açılan eşi ifade eder.

Boşanma dilekçesinde tarafların adı ve soyadı yeterli olmayıp aynı zamanda kendilerine dava dilekçesinin ve diğer usul işlemlerinin tebliği için adreslerinin bildirilmesi de zorunludur. Dava dilekçesi tebliğ edilmeden boşanma davasında taraf teşkili sağlanmamış olduğundan hiçbir şey yapılamaz.

Burada dikkat edilmesi gereken husus davalının adresinin bildirilmiş olması yeterli olup, davalıya bu adreste tebligatın yapılamamış olması ya da belirtilen adresin tebligata elverişli olup olmamasının, boşanma dilekçesinin geçerliliği açısından önemi bulunmamaktadır.

Davacının dedektif gibi davalının adresini tespit ederek mahkemeye bildirme yükümlülüğü bulunmamaktadır.

Eğer davalının bildirilen adresinde tebligat yapılamaz ise ya da belirtilen adres tebligata elverişli değil ise mahkemece davalının adresinin araştırılması, tespit edilmesi halinde bu adres esas alınarak tebligat yapılması, adresin tespit edilememesi halinde ilanen tebligat yapılması gerekir.

Davacının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası:

Davacının boşanma dilekçesinde mutlaka Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarasını belirtmesi zorunludur.

Boşanma dilekçesinde davacının T.C. Kimlik Numarasının bulunmaması halinde mahkemece davacıya bir haftalık kesin süre verilir. Bu süre içerisinde T.C. Kimlik numarası bildirilmez ise bu takdirde boşanma davasının açılmamış sayılmasına karar verilecektir.

Davacı Vekilinin Adı, Soyadı ve Adresi:

Boşanma dilekçesinde Boşanma Avukatınızın adı, soyadı ve adresi belirtilmesi yasal bir zorunluluktur.

Çünkü davacı kendisini boşanma avukatı ile temsil edeceğinden, davacı tarafa yapılması gereken tüm bildirimler ve tebligatlar davacı vekiline yapılacaktır.

Davacının İddiasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların Sıra Numarası Altında Açık Özetleri:

Boşanma davasında yargılamanın temelinde vakıalar vardır. Yani vakıalar incelenecektir. Tarafların dilekçelerinde belirtmediği vakıaları ön inceleme aşamasından sonra ileri sürme imkanları bulunmamaktadır. Dolayısıyla vakıaların sıra numarası şeklinde boşanma dilekçesinde açıklanması gerekmektedir.

Davacı, boşanma dilekçesinde “aramızda şiddetli geçimsizlik var anlaşamıyoruz, fikren ve ruhen farklı insanlarız” demek suretiyle boşanamaz. Boşanmaya sebebiyet veren vakıaları belirtmek zorundadır. Söz konusu vakıaların boşanma sebebi olup olmadığına mahkeme karar verecektir.

Yine “eşim bana hakaret ederdi” şeklinde bir vakıa ileri sürmek de yeterli değildir. Eşinin hakaret ettiğini beyan eden davası, eşinin hangi sözüyle hangi hareketiyle hakaret ettiğini dilekçesinde belirtmelidir. Dilekçede belirtilen sözün ya da hareketin hakaret boyutunda olup olmadığına mahkeme karar verecektir.

Mahkeme, boşanma davasında taraflarca ileri sürülmeyen vakıaları kendiliğinden inceleyemez.

Dayanılan Vakıaların Hangi Delillerle İspat Edileceği:

Boşanma dilekçesinde, boşanmaya sebep olarak gösterilen ve somutlaştırılan vakıaların hangi deliller ile ispatlanacağı hususunun belirtilmesi gerekmektedir.

Burada özellikle tanık deliline ilişkin ayrıca bir açıklama yapmamız gerekir ki; boşanma dilekçesinde tanık deliline dayanmayan davacının, eğer davalı tarafından boşanma davasına cevap verilmez ise, artık tanık bildirme şansı bulunmamaktadır.

Bu nedenle eğer boşanma davasında tanık deliline dayanılacak ise dava dilekçesinde deliller bölümünde mutlaka ama mutlaka tanık anlatımlarına dayanılacağı belirtilmelidir.

Hukuki Sebepler:

Boşanmaya sebebiyet veren olaylar çeşitlidir. Bunları zina, terk, onur kırıcı ve pek kötü muamele, cana kast, suç işleme, haysiyetsiz hayat sürme ve evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedenleri olarak sıralayabiliriz.

Boşanma dilekçesinde boşanma sebebine göre hukuki sebepler belirtilmelidir. Yani hangi kanun ya da kanun hükümlerine dayanıldığı hususunun belirtilmesi gerekir.

Ancak şunu özellikle ifade etmek isteriz ki; taraflar arasındaki uyuşmazlığa hangi kanun veya kanun hükümlerinin uygulanacağını belirlemek hakimin ödevi olduğundan eksik ya da hatalı hukuki sebep bildiriminin herhangi bir yaptırımı bulunmamaktadır.

Açık Bir Şekilde Talep Sonucu:

Burada “zaten boşanma davası açıyoruz tabi ki talebimiz boşanmak olacaktır, böyle bir zorunluluk neden var?” şeklinde aklınıza bir soru gelebilir.

Ancak boşanmanın sadece eşler açısından boşanmaya karar verilmesi ve evliliğin hukuken sona erdirilmesi dışında sonuçları bulunmaktadır.

Dolayısıyla boşanma dilekçesinde boşanmayı talep etmekle beraber boşanmanın sonuçları konusundaki taleplerinizi de belirtebilirsiniz.

Boşanmanın sonuçlarını mali ve mali olmayan sonuçlar olarak ikiye ayırmaktayız.

Boşanmanın mali sonuçları nafaka, maddi tazminat ve manevi tazminat olarak, mali olmayan sonuçlarını velayet, kişisel ilişki, kadının kocasının soyadını kullanmaya yönelik talebi şeklinde sıralayabiliriz.

Boşanma Dilekçesinde Neler Talep Edebilirim?

Boşanma dilekçesinde talep sonucu olarak, koşulları bulunmak kaydıyla;

1. Boşanmayı,
2. Müşterek çocuğun velayetini,
3. Çocuk sizin yanınızda kalmıyor ise müşterek çocuk ile kişisel ilişki tesisini,
4. İştirak Nafakası, Yoksulluk Nafakası ve Tedbir Nafakasını,
5. Maddi Tazminat
6. Manevi tazminat
7. Kadın eş için kocasının soyadını kullanma izni

hususlarını talep edebilirsiniz.

Ancak bu taleplerin net ve açık bir şekilde belirlenmesi gerekir. Örneğin nafaka taleplerinde ve maddi-manevi tazminat taleplerinde talep edilen rakamın net ve anlaşılır bir şekilde talep edilmesi gerekir. Velayet konusunda hangi çocuğun velayetinin istenildiğinin net bir şekilde belirtilmesi gerekir.

Davacının Veya Vekilinin İmzası:

Yapılan hukuki işlemi onayladığınız, rıza gösterdiğiniz ve iradenizi yansıttığına dair imzalamanız gerekir. Boşanma davası eğer davacı tarafından açılıyor ise davacının imzasının; bir boşanma avukatı tarafından açılmış ise boşanma dilekçesinin vekil tarafından imzalanması zorunludur.